Sầu riêng là loại trái quý, trái hiếm, được mệnh danh là vua của các loại trái cây. Tuy nó có mùi "khó gần" với một số người nhưng ai đã "chịu" rồi thì đó thật sự là món ăn hễ nhớ tới là thèm. Hương vị của nó hết sức đặc biệt, mùi thơm đậm, bay rất xa, lâu tan trong không khí. Còn hàng chục mét mới tới nơi để sầu riêng, hương đã ngào ngạt xông vào cánh mũi. Sầu riêng thơm mùi thơm của mít chín quyện với hương bưởi, béo cái béo của trứng gà, ngọt cái vị ngọt của mật ong già hạn. Hương vị quyến rũ đến kỳ lạ
Sầu Riêng Đạ Huoai là thương hiệu dành cho Sầu Riêng có xuất xứ từ vùng trồng ở Huyện Đạ Huoai, Tỉnh Lâm Đồng. Sầu Riêng Đạ Huoai trồng trên đất cao nguyên hạt nhỏ thịt vàng, vị ngọt béo, mùi thơm ngọt ngào, trọng lượng từ 3 - 6kg/trái, thu hoạch trong khoảng tử tháng 4 đến tháng 9 hàng năm
Từ những năm 1920, cây sầu riêng được người Pháp chọn để trồng thực nghiệm tại huyện Đạ Huoai. Đến năm 2004, huyện có chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi giống cây trồng, nâng cao hiệu quả sản xuất, trong đó có chính sách hỗ trợ trồng cây sầu riêng ghép và ký kết với công ty để được hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc, bao tiêu sản phẩm. Tính đến nay, toàn huyện có 4.345 ha sầu riêng, đặc biệt đã hình thành được vùng sản xuất sầu riêng ứng dụng công nghệ cao tại xã Hà Lâm với diện tích 300 ha, tại xã Phước Lộc với 100 ha.
Sầu riêng hiện đang là cây ăn trái chủ lực của huyện Đạ Huoai, đã được Cục Sở hữu trí tuệ của Bộ Khoa học Công nghệ cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu số 264471 cho nhãn hiệu chứng nhận Sầu riêng Đạ Huoai (theo Quyết định số 36438/QĐ-SHTT ngày 20/6/2016).
Vừa qua, sản phẩm Sầu riêng Đạ Huoai đã được cấp chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận “Sầu riêng Đạ Huoai” trong mùa vụ năm 2021, một sản phẩm đã được nhiều người dùng trong cả nước biết đến, đã thực sự nhận được “Chứng nhận tin yêu” của rất nhiều người tiêu dùng trên khắp cả nước, với tất cả tấm lòng chân thành HTX Amazing mong muốn giới thiệu đến tất cả người dân trên khắp cả nước một thương hiệu sầu riêng chất lượng của tỉnh Lâm Đồng – Sầu riêng Đạ Huoai.
Huyện Đạ Huoai nằm dọc quốc lộ 20, là trục giao thông huyết mạch của Đà Lạt và tỉnh Lâm Đồng với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, đường huyện Đạ Mri - Đoàn Kết nối với tỉnh lộ 721 đi Bình Thuận và tỉnh lộ 721 nối với các huyện Đạ Tẻh, Cát Tiên tạo điều kiện thuận lợi để trở thành đầu mối giao lưu kinh tế - xã hội với các huyện trong tỉnh, khu vực Đông Nam Bộ, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và cả nước.
Với khí hậu nhiệt đới gió mùa gần giống với các tỉnh miền Đông Nam Bộ cho nên đất đai, khí hậu của Đạ Huoai thích hợp phát triển các loại cây ăn trái như Sầu riêng, măng cụt, chôm chôm, mít…đăc biệt là sầu riêng đem lại giá trị kinh tế cao cho người dân và đã được chứng nhận nhãn hiệu sản phẩm “Sầu riêng Đạ Huoai”
Những năm trở lại đây, cây sầu riêng đã đem lại niềm vui chung cho toàn huyện Đạ Huoai khi diện tích tăng, năng suất, chất lượng tăng, người trồng sầu riêng có thu nhập ổn định. Địa phương đã xây dựng được vùng sản xuất sầu riêng ứng dụng công nghệ cao, từng bước xây dựng và bảo vệ nhãn hiệu “Sầu riêng Đạ Huoai” cho riêng địa phương của mình.
Sầu riêng Đạ Huoai có mùi thơm hơn, bùi hơn, cơm dày hơn, vỏ mỏng hơn. Có nhiều giống sầu riêng được trồng ở Đạ Huoai như sầu riêng Dona, sầu riêng Ri6 và Mon Thong… Nhưng có lẽ giống sầu riêng chủ lực của bà con nơi đây vẫn là Dona và Ri6
Sầu riêng Ri6 khi khui ra múi sẽ suôn, dài, có màu vàng óng và cực kỳ thơm. Sầu Ri6 khi ăn cho vị ngọt đậm, béo ngậy cực kỳ cuốn hút.
Còn đối với giống Sầu riêng Thái hay còn gọi là Dona thì màu sắc của múi sầu sẽ có màu vàng nhạt, múi tròn béo hơn chứ không suôn dài như sầu Ri6. Đặc biệt đối với giống sầu này hạt cực kỳ lép, ăn vào sẽ ngọt thanh và béo hơn, ngậy hơn.
Kỹ thuật chăm sóc sầu riêng rất quan trọng. Bởi cây con là giai đoạn đặc biệt nhạy cảm. Và với loại cây trồng “khó tính” như sầu riêng, để phát triển tốt và cho nhiều trái về sau, nền tảng của việc chăm sóc sầu riêng từ giai đoạn cây con thật mạnh khỏe là yếu tố then chốt.
Điều kiện quan trọng để cây sầu riêng phát triển tốt, trong kỹ thuật chăm sóc sầu riêng nói riêng, cách chăm sóc sầu riêng xanh tốt, chăm sóc sầu riêng nói chung.
Khí hậu
Sầu riêng là loại cây phù hợp với khí hậu nhiệt đới, ưa nóng ẩm. Nhiệt độ trung bình để cây sầu riêng sinh trưởng và phát triển tốt là 24 – 30 độ C. Nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao đều có thể khiến cây sầu riêng chậm phát triển. Độ ẩm thích hợp trung bình từ 65 – 80% và lượng mưa hàng năm khoảng 1800 – 2000 mm.
Đất trồng sầu riêng:
Đất phù hợp cho cây sầu riêng phát triển là những loại đất thoát nước tốt, tơi xốp, màu mỡ như đất đỏ bazan, đất phù sa, đất thịt nhẹ. Độ pH phù hợp là 5 – 6.
Chăm sóc vườn sầu riêng cần hiểu rõ về các kiến thức cơ bản, nhất là việc nắm rõ thời gian bón phân và lựa chọn loại phân bón phù hợp. Khi bón phân cho cây ăn trái đặc biệt là bón phân cho sầu riêng, việc chú ý đến loại phân sử dụng, nhu cầu sinh lý phù hợp với điều kiện đất đai, đúng lúc và đúng phương pháp là những yếu tố quyết định giúp cây phát triển tốt, góp phần tăng năng suất chất lượng cây trồng.
Cũng là một quả sầu riêng Ri6, nhưng được trồng ở Đạ Huoai hoàn toàn hữu cơ thì hương vị lại khác. Độ ngon của sầu phụ thuộc vào mấy yếu tố chính: Thời điểm hái, quy trình canh tác, dinh dưỡng cho cây và quá trình vận chuyển, bảo quản sầu đến tay khách hàng.
Quy trình canh tác sầu riêng theo hướng hữu cơ, vườn hoàn toàn không sử dụng thuốc hóa học trừ sâu, không thuốc kích thích, không thuốc ép chín, không thuốc diệt cỏ. Phân bón sử dụng là phân bò, phân gà, đỗ tương ủ cùng nhau. Phân bón cho cây từ sau khi thu hoạch xong cho tới lúc cây ra trái non. Sau đó, vườn bón cho mỗi gốc cây 3 lạng đạm kali để trái không bị rụng. Vì vậy, 1 vụ chỉ 1 lần bón phân hóa học.
Tiếp theo đó là khâu thu hoạch. Trình tự thu hoạch sầu riêng cũng có thể tạo ra sự khác biệt trong hương vị khi thưởng thức. Để 1 trái sầu riêng Đạ Huoai thơm ngon, béo ngậy thực sự đến được tay với khách hàng không hề đơn giản chút nào. Đó là công đoạn cầu kỳ, đòi hỏi sự cẩn thận và kiên nhẫn.
Đầu tiên, vườn phải chọn đúng những quả sầu đạt chỉ số trưởng thành. Có một đặc điểm nơi Đạ Huoai, người nông dân chấp nhận hy sinh lợi nhuận, không bán sầu riêng chỉ đạt 6 - 8 tuổi (sắp già) như thị trường, mà để trái chín tự nhiên, đạt chỉ số trưởng thành 9 tuổi (già) mới thu hái. Điều này đảm bảo trái có thể hấp thụ tất cả các chất dinh dưỡng từ cây mẹ trước khi dây rốn bị cắt đi.
Tiếp theo, chủ vườn phải quan sát màu vỏ sầu đủ chuẩn mới cắt. Việc cắt trái đúng thời điểm chín rất quan trọng. Điều này lại phụ thuộc hoàn toàn vào kinh nghiệm của người thu hái.
Người thợ muốn chọn những trái sầu riêng hữu cơ đủ tuổi trước tiên phải ngửi nó. Sầu riêng chín tạo ra mùi sunfuric rất đặc trưng. Ngoài ra, họ sẽ lắc quả đó để nghe xem thịt sầu có bị dính vào hạt hay không. Nếu có âm thanh bụp bụp, thì họ biết thịt sầu đã chín và khô. Còn có tiếng bong bong thì quả đó có thể bị sượng.
Đôi khi họ thu hái có thể dựa vào hình dạng quả. Một quả sầu riêng tốt phải có eo phình to, lộ rõ múi, cân nặng 2,5 - 6 kg. Gai sầu riêng nở to, cứng, đầu gai hơi tròn. Thu hái theo hình thức này làm tăng chi phí nhân công, nhưng đảm bảo sầu đạt đủ độ ngọt và béo tự nhiên.
Quả sầu riêng 90 ngày tuổi, chín tự nhiên cần được ăn ngay trong vòng 2 - 3 ngày, tối đa 5 ngày sau khi thu hoạch và bảo quản trong môi trường nhiệt độ 25 - 30°C. Sau thời gian này, quả sầu riêng nhanh chóng lên men và hỏng. Một phần là vì quả hoàn toàn không nhúng thuốc, không có chất bảo quản.
Với cái tâm của người sống với sầu riêng, yêu sầu, chăm sầu hơn chăm con, cùng với việc kiểm soát tốt chất lượng từ khâu canh tác, thu hoạch, bảo quản nên người nông dân rất tự tin về chất lượng và độ ngon của sầu riêng Đạ Huoai khi đến tay của người dùng.
Chú trọng chuyển giao quy trình sản xuất sầu riêng bền vững để tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng, nâng cao uy tín, khả năng cạnh tranh của sầu riêng Đạ Huoai.
Mặt khác, để nâng cao năng suất chất lượng, đưa sản phẩm sầu riêng Đạ Huoai tiếp cận các thị trường xuất khẩu khó tính, Huyện Đạ Huoai đã phối hợp với Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng tỉnh Lâm Đồng khảo sát triển khai dự án nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa cho các doanh nghiệp cơ sở giai đoạn 2016 - 2020.
Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện quy trình chăm sóc và thu hoạch, bảo quản sầu riêng; đẩy mạnh công tác tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, hướng dẫn nông dân áp dụng các biện pháp nâng cao chất lượng vùng nguyên liệu. Đảm bảo cung cấp đến tay người tiêu dùng sản phẩm sầu riêng đồng nhất về chất lượng; tạo ra sản phẩm có chất lượng cao để đảm bảo giá trị thương hiệu sầu riêng Đạ Huoai ngày càng phát triển.
Việc tạo dựng và phát triển thương hiệu đã góp phần nâng cao giá trị sầu riêng, nâng cao uy tín của người sản xuất, tạo ra hiệu quả kinh tế và tác động đáng kể đến các doanh nhiệp sử dụng nhãn hiệu chứng nhận. Cây sầu riêng phải đảm bảo về chủng loại, năng suất, phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu của huyện nhà, để chất lượng khẳng định thương hiệu, đảm bảo uy tín của sản phẩm mang nhãn hiệu chứng nhận “Sầu riêng Đạ Huoai”, đưa hương vị sầu riêng Đạ Huoai tiến xa hơn trên thị trường nội địa và cả thị trường quốc tế.
